Blog: Zin in Mantelzorg
30 nov 2015
Tim van Iersel, geestelijk verzorger bij WZH, voert in zijn werk ook regelmatig gesprekken met mantelzorgers van cliënten met dementie die bij WZH wonen. Hij vertelt in zijn blog over de gespreksgroep ‘Zin in Mantelzorg’ en waarom deze gespreksgroep mantelzorgers verder kan helpen.
De impact van dementie is groot. Op degene die de ziekte heeft, maar ook op de mantelzorger of naasten.
Dat merk ik in gesprekken met naasten van bewoners met dementie. Bijvoorbeeld het verhuizen naar een verpleeghuis roept een veelheid aan gevoelens bij mantelzorgers op. Er is opluchting dat de dierbare nu in goede handen is. Schuldgevoelens, omdat jij vrij naar buiten kunt lopen en je dierbare ‘opgesloten’ achterblijft. Angst, om hoe het nu verder zal gaan in het verpleeghuis: kan de dierbare zijn of haar draai vinden? En ook twijfels, wanneer het goed gaat met de dierbare in het verpleeghuis: was de opname dan wel nodig geweest?
Rouwproces
Alzheimer Nederland verwoordde die impact van dementie op naasten van mensen met dementie enkele jaren geleden treffend in de uitspraak: ‘Hij heeft het, zij lijdt eraan.’ Zo kunnen mantelzorgers van mensen met dementie lijden aan het zien van de achteruitgang van hun dierbare. Door de achteruitgang van de persoon met dementie nemen naasten eigenlijk al tijdens het leven afscheid van de persoon zoals ze die hebben gekend. Dementie is daarom een rouwproces voor de mantelzorgers, terwijl hun dierbare nog leeft. Dat verwoordde een partner van een meneer met dementie treffend en indrukwekkend: ‘Ik ben nog getrouwd, maar eigenlijk al weduwe.’
Acceptatie
‘Waar het om draait, is uiteindelijk acceptatie van de ziekte,’ zo zegt oud-minister Maria van der Hoeven, wiens man dementie had, over haar weg als mantelzorger. Die aanvaarding voelt in eerste instantie zo onnatuurlijk, maar geeft tegelijk nieuwe levensenergie. Om daartoe te komen, is het wel belangrijk gevoelens van schuld, schaamte, machteloosheid, woede en zinloosheid te erkennen. Het gesprek met elkaar als familie, vrienden en andere mantelzorgers kan helpen daarvoor ruimte te maken.
Gespreksgroep ‘Zin in Mantelzorg’
De gespreksgroep ‘Zin in mantelzorg’ vindt plaats bij verschillende woonzorgcentra van WZH. Met anderen praten over zingevingsthema’s, zoals bezieling, krachtbronnen en verlies, kan mantelzorgers helpen in de omgang met de dementie van hun dierbare. Zoals een deelnemer na afloop verwoordde: ‘Het heeft mijn eigen situatie gerelativeerd en ik heb belangrijke tips van andere deelnemers gekregen. Daarnaast helpt het om te bedenken waarom ik dit eigenlijk allemaal doe en waar ik de kracht vandaan haal.’ Het stilstaan bij en delen van ervaringen kan zelfs deuren openen naar nieuwe waarden in het leven. Zo vertelde een mantelzorger dat de dementie van haar vader als een leerschool is geweest: ze leert beter met gevoelens om te gaan, ze kan accepteren wat er gebeurt, ze leeft meer in het hier en nu, ze telt haar zegeningen.
Dat geeft zin!
Tim van Iersel
Via Twitter deelt Tim van Iersel wat hij beleeft en meemaakt, geeft tips en laat ons meekijken in zijn werk bij WZH.
Volg Tim via Twitter: @TvanIersel
Ook heeft hij zijn eigen website: www.timvaniersel.nl